Monumenten(wacht) in cijfers: de toestand van ons erfgoed in kaart gebracht

29/09/2021

Op vrijdag 26 november organiseert Monumentenwacht Vlaanderen een studiedag in Cinema Lumière in Mechelen. Aanleiding voor deze studiedag is de recente publicatie van de 'Monumentenwacht Monitor', het eerste rapport waarin de toestand van het onroerend erfgoed in het ledenbestand van Monumentenwacht in kaart wordt gebracht. De studiedag heeft bovendien een feestelijk tintje, want de dag kadert ook in het 30-jarig bestaan van Monumentenwacht.

Update - 19 november

  • Het maximum aantal inschrijvingen is bereikt. We leggen momenteel een wachtlijst aan voor het geval er nog plaatsen vrij komen. Stuur een mailtje naar info@monumentenwacht.be.
  • Cinema Lumière vereist momenteel dat alle bezoekers aan het complex een Covid Safe Ticket (CST) voorleggen en een mondmasker dragen. Deze regels ook gelden voor onze studiedag. Breng dus uw CST mee, op uw smartphone of of papier, samen met een identiteitsbewijs. Dit zal gecontroleerd worden bij de ingang.

Programma

9:00 Ontvangst met koffie

9:20 Terugblik op 30 jaar Monumentenwacht

  • Guido Knops (eredirecteur van de Koning Bouwdewijnstichting)
  • Erik Müller (teamverantwoordelijke Monumentenwacht provincie Antwerpen)

9:50 Meten is weten: Monumentenwacht Monitor 2020 - Birgit van Laar (Monumentenwacht Vlaanderen)

Vanuit haar jarenlange ervaring beschikt Monumentenwacht over een schat aan informatie over de toestand van het onroerend erfgoed in Vlaanderen. Tot nu toe bleven deze gegevens echter verborgen in onze eigen databanken. Dankzij een eenmalige subsidie van de Vlaamse overheid komt hier nu verandering in, en wordt heel wat informatie voor het eerst ontsloten.

10:20 Digitale Monumenten Monitor Nederland - Jan-Hylke de Jong (Fenicks)

De digitale Monumenten Monitor brengt sinds 2017 jaarlijks de actuele staat van onderhoud, het gebruik en de leegstand van monumenten in Nederland in beeld. Deze monitor levert, aanvullend op de bestaande waardevolle inzichten vanuit Monumentenwacht, complementaire beleidsinformatie op. Deze presentatie gaat in op een praktijkvoorbeeld van een efficiënte vruchtbare samenwerking van onderzoeksbureau Fenicks met zowel de Nederlandse Monumentenwachten, de Provincies als de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed.

11:00 Vragenronde voormiddag

11:20 In de praktijk: op pad met een monumentenwachter

Samen met onze monumentenwachters trekken we de straat op. Je krijgt uitleg over hoe een monumentenwachter naar een gebouw kijkt, hoe je schadebeelden en interpreteert en hoe conditiescores worden toegekend.

12:20 Broodjeslunch & woordje uitleg over de werking van Lumière

13:20 Een nieuw schooljaar, een nieuw (Erfgoed)rapport... - Aukje De Haan, Koen Van Daele, Leen Meganck, Katrijn Depuydt (agentschap Onroerend Erfgoed)

In het project “Evaluatie van het beschermde bestand” bekijkt het agentschap Onroerend Erfgoed voor het eerst alle beschermingen in Vlaanderen: 11.421 monumenten, 1567 stads- en dorpsgezichten, 683 cultuurhistorische landschappen en 44 archeologische sites. Om de informatie gestructureerd bij te houden, werd het Erfgoedrapport ontwikkeld: een gloednieuwe toepassing waarin élk beschermd goed zijn ‘persoonlijke’ rapport krijgt. En waarin we nu en de komende jaren al onze evaluaties bijhouden. We stellen het bescheiden begin voor van wat een indrukwekkende dataset moet worden.

14:00 Onderhoud en herstel: wat doen en denken de leden van Monumentenwacht? - Maria Hernandez, Tijl Vereenooghe (Monumentenwacht Vlaanderen)

Niet alle informatie over de werking van Monumentenwacht kan geplukt worden uit de databank van Monumentenwacht. In de zomer van 2021 werd daarom een uitgebreide bevraging gedaan bij de leden van Monumentenwacht. Er werd onder meer gepolst naar het uitvoeren van onderhouds- en herstellingswerken, de criteria voor het kiezen van uitvoerders, het gebruik van de inspectierapporten van Monumentenwacht en de impact van deze zaken op de toestand van het onroerend erfgoed.

14:30 Erfgoed behouden en beheren met de steun van Monumentenwacht: de aanpak van stad Brugge - Leentje Gunst ( Diensthoofd Cel ontwerp gebouwen - Patrimoniumbeheer gebouwen - stad Brugge)

Stad Brugge is eigenaar van zo’n 500 gebouwen waaronder ca. 140 beschermde objecten. Het onderhoud organiseren voor zo’n grote groep gebouwen is een hele uitdaging. Om deze taak tot een goed einde te brengen, is de ondersteuning van Monumentenwacht een belangrijke schakel én eigenlijk het belangrijke beginpunt om een goed onderhoudsbeheerproces uit te bouwen. In de toelichting zal uiteengezet worden hoe de stad Brugge samenwerkt met Monumentenwacht en hoe met de gegevens verder aan de slag wordt gegaan.

15:10 Vragenronde namiddag

15:30 Conclusies en afsluitende beschouwingen

  • Luk Lemmens (Gedeputeerde Provincie Antwerpen / voorzitter Monumentenwacht Vlaanderen)
  • Matthias Diependaele (Vlaams minister van Financiën en Begroting, Wonen en Onroerend Erfgoed)

16:00 Receptie

Praktisch

De studiedag vindt plaats op vrijdag 26 november 2021 in Cinema Lumière (Frederik de Merodestraat 28, 2800 Mechelen). Deelname aan deze dag kost 25 euro (inclusief lunch en receptie). Inschrijven kan door een e-mail te sturen aan info@monumentenwacht.be.