Molens
Wat doet Monumentenwacht voor molens?
Monumentenwacht is partner in het behoud en beheer van molens. Daartoe voeren de monumenten-/molenwachters inspecties uit van (historische!) wind- en watermolens en geven advies over het onderhoud en de nodige herstelwerken. In elke provincie zijn molens aangesloten bij Monumentenwacht en zijn er deskundige inspecteurs.
De monumentenwachters die molens inspecteren zijn ‘meester molenaar’
of hebben een molenaarsopleiding doorlopen. Ze controleren zowel de
staat van de constructie - het staand gedeelte - als de technische
installaties - het draaiend gedeelte - in de molen.
Om een goed beeld te krijgen van het draaiend gedeelte, wordt de molen best in draaiende toestand geïnspecteerd. Dat gebeurt enkel als een van de verantwoordelijke molenaars aanwezig is om de molen te laten draaien. De verantwoordelijke molenaar kent zijn machine het best en kan aangeven waar het schoentje knelt of beter wanneer ‘de molen door de vang is’. Onze molenwachters kunnen zo nodig helpen, maar zullen zelf de molen niet laten draaien, ook al zijn ze hiervoor opgeleid.
Bij de inspectie van een molen betrekken we naast de
verantwoordelijke molenaar(s) ook graag de eigenaar, vaak de gemeente.
Uiteindelijk zorgen zij er - samen met de molenaar - voor dat dit zeer
specifiek en ingenieus type erfgoed goed onderhouden wordt.
De
molenwachters kunnen al eens vragen naar de toekomstplannen van de
molens, omdat de adviezen die ze mee willen geven naar onderhoud en
herstel kunnen verschillen naargelang enkel de molenromp bewaard blijft,
de molen draaivaardig of maalvaardig is of gemaakt zal worden.
Bekijk ter illustratie ook deze reportage:
Monumentenwacht Oost-Vlaanderen inspecteert de Molen Te Rullegem in Herzele
(TV Oost - 4 juni 2018)
Onderhoudsfiches molens
In 2022 publiceerde Monumentenwacht een bundel onderhoudsfiches voor molens, waarin een twintigtal onderwerpen aan bod komen. Later zullen nog meer onderhoudsfiches over andere onderwerpen volgen. Hieronder kunt u deze fiches ook digitaal downloaden.
- Onderhoudscontract met molenbouwer
- Ontmossen
- Houten delen schilderen
- Brandveiligheid
- Houtaantasting
- Metalen delen schilderen
- Noodplan voor molens
- Regenplanken aanbrengen
- Raam- en deurbeslag onderhouden
- Smeren van hout op hout of steen
- Touwen nakijken en onderhouden
- Smeren van metaal op metaal
- Wiggen en spieën aanspannen
- Zeilen onderhouden
- Kammen en staven onderhouden
- Maalinstallatie onderhouden
- Molenas oplijnen
- Kruipalen onderhouden en vervangen
- Groenonderhoud van de molenbelt