Monumentenwacht reageert op geplande besparingen: “Investeer in stenen, maar ook in mensen”

In zijn beleidsnota onroerend erfgoed formuleert Vlaams minister Matthias Diependaele heel wat lovenswaardige doelstellingen, zoals het inzetten op actieve samenwerking, een transversale aanpak, een efficiënt ondersteuningsbeleid, en zichtbare resultaten.

Deze doelstellingen worden echter slechts gedeeltelijk weerspiegeld in de voorgestelde begroting. Terwijl er een substantiële som wordt vrijgemaakt voor het wegwerken van de wachtlijsten voor de restauratie- en erfgoedpremies, wordt een generieke besparing van zes procent toegepast op de werkingsmiddelen van alle organisaties.

De beleidsnota stelt nochtans hoge verwachtingen aan de partnerorganisaties in de sector. Ze moeten bijdragen aan draagvlakverhoging, kennis en expertise aanbieden, de vinger aan de pols houden en als spreekbuis fungeren voor het middenveld. Ze slaan immers de brug tussen het Vlaamse erfgoedbeleid en de praktijk, en vormen mee het uithangbord van de erfgoedzorg.

Monumentenwacht Vlaanderen heeft de ambitie om deze rol in de toekomst verder uit te bouwen, maar verwacht daarvoor ook een toekomstperspectief en een duidelijk engagement van de Vlaamse overheid. De voorbije jaren heeft Monumentenwacht Vlaanderen al de tering naar de nering moeten zetten. Al in 2015 werd tien procent bespaard op het subsidiebedrag, dat bovendien nooit werd geïndexeerd, waardoor er jaar na jaar meer moest bespaard worden op personeel en werking.

“We willen vertrouwen, flexibiliteit en autonomie bieden aan onze partners,” stelt de beleidsnota. Een nieuwe besparing op de werking van de partners in de sector, terwijl er 80 miljoen euro extra wordt geïnvesteerd in restauraties, lijkt ons echter niet te getuigen van vertrouwen. Investeren in bakstenen is belangrijk, maar om de onroerenderfgoedzorg een nieuw elan te geven, zoals het regeerakkoord beoogt, dient ook geïnvesteerd te worden in de mensen die dit dagelijks realiseren.

Monumentenwacht stimuleert al bijna 30 jaar het preventief onderhoud van het waardevol erfgoed in Vlaanderen, en dit onder het motto ‘Beter voorkomen dan genezen’. Dag in dag uit bieden de tientallen monumentenwachters tijdens hun inspecties ondersteuning en deskundig advies aan de eigenaars en beheerders die zich inzetten om hun erfgoed in stand te houden.

We zijn er immers van overtuigd dat regelmatig onderhoud de beste manier is om dure restauraties uit te stellen en zelfs te vermijden. Deze invalshoek sluit sterk aan bij de prioriteiten van de nieuwe Vlaamse regering.

Monumentenwacht profileert zich steeds meer als de ideale partner voor eigenaars-beheerders van onroerend erfgoed in Vlaanderen. Intussen zijn meer dan 3200 leden, met in totaal meer dan 7000 erfgoedobjecten, aangesloten. Deze aantallen groeien nog ieder jaar en het model van Monumentenwacht in Vlaanderen kent ook internationaal heel wat weerklank en navolging.