Monumentenwacht experimenteert met 'soft capping' voor de conservatie van muurresten

Pieter-Jan Pelgrims - 27/06/2019
Softcapping

De voorbije maanden voerde Monumentenwacht Antwerpen een experiment uit met 'soft capping', een innovatieve conserveringstechniek waarbij muurresten worden afgedekt met levende planten. De eerste resultaten van het experiment werden begin juni voorgesteld tijdens de activiteit 'Ruïnes, bouwstenen van de tijd' in Duffel.

‘Soft capping’ is het afdekken van muurresten met droogtebestendige grassen en/of vetplantjes op turf/aarde om vocht- en temperatuurverschillen in de muur te bufferen. De soft capping absorbeert water, laat de muur ‘ademen’ en uitdrogen en beschermt het muurhoofd, bijvoorbeeld tegen vorst.

Een bijkomend voordeel is dat de plantjes bijdragen tot de diversiteit en passen in het natuurlijke karakter van een ruïne. De ingreep is reversibel en relatief goedkoop, en vraagt op lange termijn maar beperkt onderhoud.

Softcappign2

Eind maart startte Monumentenwacht Antwerpen met twee proefopstellingen ‘soft capping’ op ruïnemuren. Hiervoor werden het Merksemse Hof van Roosendael en het Deurnese Sterckshof uitgekozen. Op de twee locaties werden graszoden met zorg geplaatst bovenop de ruïneuze muren. Er werd getracht de zoden in regenarme periodes – heel belangrijk in de eerste maanden - zo veel mogelijk te bewateren totdat het gras zich heeft kunnen vestigen.

In het hof van Roosendael heeft het gras zwaar te lijden gehad onder de droogte van de maanden april en mei. Het heeft wel zaad gevormd en kan zich dus opnieuw uitzaaien. In het Sterckshof doet het gras het dan weer zeer goed, vermoedelijk vanwege de gunstigere randcondities en de beperkte hoogte van de muur.

De eerste resultaten tonen het belang aan van een weloverwogen keuze van de planten voor de soft capping en van een intensieve opvolging in de opstartfase, zeker in droge en zonnige perioden. Monumentenwacht zal de proefopstellingen verder opvolgen om haar expertise inzake behoud van ruïnes te verbreden. Het is uiteraard nog te vroeg om de staat van de onderliggende muren te evalueren.

Bekijk hieronder de presentatie van monumentenwachter Pieter-Jan Pelgrims.