Open Monumentendag: ontdek het erfgoedverhaal van Scherpenheuvel
Op zondag 8 september vindt de 36ste editie van Open Monumentendag plaats. Zoals ieder jaar kun je op verschillende plaatsen, van Damme tot Bokrijk, ook kennismaken met de werking van Monumentenwacht. We hebben leuke activiteiten in petto voor jong en oud. Zo neemt Monumentenwacht Vlaams-Brabant je die dag op sleeptouw in Scherpenheuvel. Je ontdekt er onder meer ongekende facetten van de basiliek, het oratorianenklooster,
het ursulinencollege, de waardevolle begraafplaats, een paviljoen met
waterput en bakoven en een ijskelder.
Scherpenheuvel is één van de drukst bezochte bedevaartplaatsen in België. De bekende basiliek, gebouwd onder impuls van aartshertogen Albrecht en Isabella, werd ingewijd in 1627 en is het eerste barokgebouw in de Zuidelijke Nederlanden. Architect Wenceslas Coeberger bouwde de basiliek in de vorm van een zevenster, een symbool voor de zeven vreugden en zeven smarten van Maria. Tijdens Open Monumentendag ontdek je de artistieke rijkdom van de kruiskapellen en de sacristie van de basiliek. Monumentenwachters nemen je mee door het interieur en geven meer uitleg over de unieke schilderijen en beeldhouwwerken, en de symboliek van de architectuur.
Even verderop kan je op het binnenhof van het voormalige Oratorianenklooster de gerestaureerde 19de-eeuwse waterput met bakoven en de duiventil ontdekken. Ook hier verwelkomt Monumentenwacht Vlaams-Brabant je met uitleg over deze historische plek, en je kunt genieten van de heerlijke koekjes uit de traditionele oven. Op de begraafplaats leer je dan weer meer over de historiek, het behoud van waardevolle graftekens en het (groen)beheer. Je ontdekt er hoe duurzame praktijken en ecologisch beheer de natuur en de rust van de funeraire site versterken.
Ook kinderen komen in Scherpenheuvel volop aan hun trekken: neem deel aan diverse activiteiten en verzamel stickers op je bedevaartvaantje. Elke activiteit brengt je dichter bij het ontdekken van de rijke geschiedenis van Scherpenheuvel. Word jij een echte mini-monumentenwachter?
Mag het nog wat meer zijn? Dan kan je het bezoek aan Scherpenheuvel ook combineren met een uitstap naar Zichem. Daar staan activiteiten bij de Maagdentoren, het station, de kerk en de markt op het programma. Je kunt er ook voor kiezen om langs één van de zeven oude bedevaartwegen van Averbode naar Scherpenheuvel te wandelen en zo een heuse mini-bedevaart te doen!
Vier eeuwen maaltechniek in Boortmeerbeek
Niet alleen in Scherpenheuvel kun je onze Vlaams-Brabantse monumentenwachters ontmoeten. Enkele collega's zijn ook aanwezig in de Molen van Servaes in Boortmeerbeek. Deze watermolen is een prachtig staaltje industriële archeologie, waar je de evolutie in maaltechnieken, van water over stoom tot elektriciteit, nog goed kan zien. Hoewel de molen sinds 1991 beschermd is als monument, eiste een jarenlange leegstand zijn tol.
Om de molen voor verder verval te behoeden en om een toekomstvisie uit te tekenen, sloot de gemeente dit jaar een samenwerkingsovereenkomst met Erfgoedstichting ERF, een inititatief van de Provincie Vlaams-Brabant om lokale besturen te ondersteunen bij het beheer en de restauratie van bouwkundig erfgoed. ERF bereidt nu een dossier voor dat de basis zal vormen voor de instandhouding en herbestemming van de site.
Je kunt de watermolen bezoeken van 10u tot 18u. Onze monumentenwachters en de collega's van ERF geven je met plezier een woordje uitleg!
De provincie Vlaams-Brabant ondersteunt ook activiteiten in Grimbergen, Tremelo en Haasrode.
Je vindt het volledige aanbod van de provincie op vlaamsbrabant.be.
Foto Servaesmolen: Lander Loeckx
