Monitoring en metingen
Naar aanleiding van specifieke problemen kan Monumentenwacht ook gespecialiseerde metingen of monitoring uitvoeren. In principe vindt deze dienstverlening plaats na of in combinatie met een volledige inspectie.
Scheurmeting
Als de monumentenwachters tijdens een inspectie scheuren opmerken waarvan ze vermoeden dat die niet stabiel zijn, bevelen zij in hun verslag aan om de scheuren te monitoren. Bij de aanbeveling geven zij te kennen dat deze scheurmeters door de monumentenwachters kunnen geplaatst en opgevolgd worden.
Het gaat om eenvoudige analoge scheurmeters die - liefst mechanisch - over de scheur bevestigd worden. Ze worden op regelmatige tijdstippen - ideaal om de drie maanden of vaker - afgelezen om een minimaal beeld te krijgen van de beweging van de scheuren. De maanden waarin de scheurmeters het eerste jaar worden afgelezen, worden best in de daaropvolgende jaren ook aangehouden. Bijv. plaatsing in februari, aflezen in mei, augustus, november, februari, mei…. Dit om de seizoenschommelingen en thermische uitzettingen te kunnen inschatten.
Zowel na plaatsing als bij het aflezen worden foto’s genomen om de registratie te bevestigen. De resultaten worden jaarlijks in een kort rapport met grafiek gegoten.
Weerstandsmeting in hout
Alhoewel de monumentenwachters tijdens de inspecties in het bijzonder aandacht besteden aan aantastingen in hout door insecten of zwammen, is de impact van de aantasting binnenin de dikke balken visueel niet altijd helder. Metingen met een resistograaf kunnen duidelijkheid scheppen in de zones waar onzekerheid bestaat over de ernst en de diepte van de aantasting. Daartoe wordt de balk in de twijfelzone gemiddeld een 6-tal keer doorboord met een fijne boornaald, waardoor gaatjes ontstaan met een diameter van 3mm. Het toestel registreert de weerstand waarmee het hout doorboord wordt; in de opgemaakte grafieken kunnen holtes, ernstige verzwakkingen of scheuren afgelezen worden. Het toestel kan tot 50cm diep boren op voorwaarde dat er voldoende ruimte is ter hoogte van de meetpunten en dat die veilig bereikbaar zijn. Naast dakspanten, moerbalken en andere houten constructiebalken in historische gebouwen of schepen, kan het toestel ook gebruikt worden voor dikkere balken als staken, steenbalken ... in molens.
Monitoring van schadefactoren in het interieur
Hieronder vallen de adviezen die gaan over klimaat, licht, insecten en soms stof. Ze zijn gebaseerd op monitoring en metingen. Het advies wordt uitgevoerd op expliciete vraag van de abonnee. De monumentenwachters gaan ter plaatse om advies uit te brengen.